Koniec pracy
Wskutek cywilizacyjnych przemian coraz mniej jest pracy dla pracowników etatowych2.
W 1800 w USA 90% obywateli zajmowało się uprawą roli. Obecnie tylko 1,6% uprawia rolę3, 17,3% pracuje w produkcji a 81,1% w usługach. Mamy więc gospodarkę opartą na usługach4.
Wraz z tymi przemianami zmieniały się społeczeństwa:
gospodarka | W centrum | Ważne | Podstawa bogactwa |
---|---|---|---|
uprawa roli | obrona terytorialna (terytorium) | wspólne wartości | surowce i ziemia |
produkcja | zdolności wytwórcze | kompetencje | akcje |
usługi | Blue Ocean5 | znajomość potrzeb | informacja |
Obrona terytorium, wspólne wartości etc… nadal obowiązuje, lecz nie jest już tak ważne.
Pracy na etat będzie coraz mniej. Jednak nadal nie zaspokojone jest zapotrzebowanie na pracowników kreatywnych6.
Przełamywanie Barier
Co się zmieniło
Obecnie mamy:
wolny czas w nadmiarze (rozrywka/konsumpcja/seks)
nadmiar informacji (powszechny internet)
eksploatację rabunkową zasobów naturalnych (od lat 50-tych ubiegłego wieku;od lat 80-tych erozja oceanów)
ekspansywny wzrost (rozwój zastosowań a nie nowe odkrycia)
rosnące rozwarstwienie (bogaci bardziej się bogacą, a biedni biednieją)
Konsumujemy coraz więcej na kredyty, który będą spłacały nasze dzieci (tyle że mieszkańcy rozwiniętych krajów "zapomnieli" aby się o te dzieci postarać). Co będzie dalej? Przyszłość jest trudna do przewidzenia7.
Redefinicja rzeczywistości
Tradycyjne społeczeństwo uległo przekształceniu jednocześnie w wielu wymiarach:
wartości - od uniwersalnych do zrelatywizowanych
autorytet - od pozycji społecznej lub zawodowej do indywidualnych kompetencji i reputacji
ekonomia - od wartości trwałych do wirtualnych
relacje - od kontaktów osobisty do mediów społecznościowych
władza - od instytucji do grup interesów
rodzina - od tradycyjnych do różnych opcji
konsumpcja - od indywidualnej do współdzielonej8
........…
1. Wprowadzenie – nasze wybory
Otrzymaliśmy wszystko, co nam potrzeba. Nasz los zależy od naszych wyborów.
Odnajdywanie swojej misji życiowej:
Znam swoje miejsce - wiem kim jestem i znam swoją misję (tzn. swoje pasje i umiejętności oraz potrafię określić potrzeby innych ludzi, którym chcę poświęcić mój czas i energię),
Wiem dokąd zmierzam – umiem wyznaczać swoje cele i dostosować je do potrzeb otoczenia, w którym się obracam.
Jestem wytrwały – postępuję konsekwentnie w wyznaczonym celu i nie odkładam spraw na później
Potrzeba akceptacji!
Działanie w grupie
Poprzez swoją złożoność i dynamikę świat przypomina dżunglę. Obecnie dominują grupy interesów budowane wokół wspólnych wartości (które decydują o przynależności do grupy), ale to nie są wartości uniwersalne.
W pojedynkę bardzo trudno sobie w nim poradzić. Dlatego tak ważne są relacje, pozwalające budować grupy. Mamy cztery podstawowe relacje:
rodzina,
praca,
przyjaciele,
środowisko społeczne.
Co możemy z tym zrobić? Znaleźć grupę, która ma swoje wartości lub utworzyć ją samemu. Konieczne jest przy tym dwie zasady:
Spotykaj się regularnie
Myśl o potrzebach innych ludzi
Przykładem efektów jakie można osiągnąć działając w grupie jest Wikipedia. Pięć filarów Wikipedii to:
encyklopedia
neutralny punkt widzenia
wolny zbiór wiedzy
przestrzeganie netykiety
brak sztywnych reguł
2. Czego nie nauczą nas w szkole?
Powszechna edukacja jest bardzo ważnym dobrem społecznym. Jednak edukacja nie nadąża za współczesnymi zmianami. Widać to wyraźnie na przykładzie dyplomu wyższej uczelni. Dawniej dyplom ten niemal gwarantował dobrą pracę, a dzisiaj jest tylko dodatkowym atutem w poszukiwaniu pracy i to nie w każdej sytuacji.
Obecnie bardzo trudno znaleźć pracę na etat. Bardzo jednak poszukiwani są pracownicy przedsiębiorczy.
Pracownik etatowy | Pracownik przedsiębiorczy |
---|---|
- spełnia wymagania- wykonuje obowiązki- ma zapewnioną pensję | - rozpoznaje potrzeby- jest kreatywny |
Postawa roszczeniowa: należy mi się | wnosi wartość (5 do 10 razy tyle co zarabia) i za to jest wynagradzany |
Konieczna jest zmiana postaw: Twoją podstawową misją jest bycie przedsiębiorcą, który pomnaża wartość, a nie tylko konsumuje.
Niestety szkoła nie nadąża za tymi zmianami. Widać to z poniższego zestawienia:
Potrzeby rynku | Nawyki kształtowane przez szkołę |
---|---|
odkrycie i wypełnienie misji (Moja Misja) | porównywanie się z innymi i podążanie za modą |
ważne jest to w co wierzymy (ekonomia to wiara, a nie liczby - to jest ta sama wiara jak wiara w Boga) | neutralność poglądów i relatywizm wartości |
rozpoznawanie potrzeb innych ludzi | koncentracja na własnym rozwoju i wzbogacanie CV |
kreatywność (szukanie sposobu) | lęk przed krytyką i szukanie powodów |
podejmowanie ryzyka | unikanie porażek i ubezpieczanie się |
odpowiadaj za własne decyzje | mylne rozumienie wolności, szukanie winnych i usprawiedliwianie się |
wytrwałość w zamierzeniach | koncentracja na wybitnych zdolnościach i akcyjność działań |
zaufanie i gotowość do współpracy | procedury i dokumentacja kosztem współpracy i zaufania |
Mamy zatem dwie drogi:
Dobry konsument i pracownik korporacji:
koncentruje się na sobie
porównuje się, aby nie wypaść gorzej
podąża za modą i jest nowoczesny
egzekwuje to "co mu się należy".
Człowiek realizujący swoje powołanie:
zna swoją misję życiową
utrzymuje integralność pomiędzy tym w co wierzy, co myśli, co mówi i robi
wyznacza cele i określa granice
poszukuje sensu w każdym swoim działaniu
postępuje konsekwentnie i jest wytrwały
jest dojrzały - potrafi nawiązywać głębokie relacje i zachowuje odrębność
Pytania, których nie należy unikać:
kim jestem?
gdzie jest zaczepiona moja nadzieja?
jaka jest moja misja życiowa?
jakie są moje wartości?
jakie wyznaczam sobie cele?
w jakim jestem środowisku?
Przypisy:
1To się powoli zmienia. Etyczny marketing to powrót do dawnej roli: dostarczamy informacja konsumentowi chcącemu zaspokoić swe potrzeby (obecnie dominuje kształtowanie potrzeb). Społeczeństwa „budzą się” i przestają tolerować politykę która nie jest służbą w imię dobra ogółu.
2W 1995 roku Jeremy Rifkin (w książce The End of Work) przewidział duży wzrost bezrobocia wskutek komputeryzacji i automatyzacji. Twierdził, że wąska elita korporacyjnych menedżerów oraz pracowników IT będzie czerpać korzyści z rozwoju gospodarczego, podczas gdy klasa średnia będzie nadal się kurczyć, praca stanie się coraz bardziej stresująca. Te przewidywania spełniły się częściowo. Impet rozwoju został bowiem pochłonięty przez system finansowy i to on stał się głównym beneficjentem rewolucji naukowo-technicznej.
3 Dane z 2011 roku. Źródło: Welcome to Service Management – J. Fitzsimmons, 2011
4Polski przemysł znikał wolniej niż europejski. I od kilku lat powoli się odradza. Komisja Europejska przekonuje, że to bardzo dobrze i obala mit o jego niższości wobec usług. Ponadto obraz jestniecozafałszowany przez następujące czynniki: a) dane z USA – gdzie wskutek globalizacji oraz neokolonializmu pozostał głównie management; b) podział rolnictwo/produkcja/usługi jest za mało szczegółowy: problem z klasyfikacją przetwórstwa rolnego, usług finansowych, informatyki, handlu, biurokracji etc....
5Kreowanie dzięki innowacyjności nowej, nie zagospodarowanej przestrzeni rynkowej [https://pl.wikipedia.org/wiki/Strategia_błękitnego_oceanu]. W Polsce nadal o wiele łatwiej osiągnąć sukces przejmując istniejące zasoby i obszary rynku, niż kreując nowe (zob. rozwój InPost'u).
6Więcej w rozdziale „Czego nie nauczą nas w szkole?”
7Dotychczasowy rozwój „społeczeństwa informacyjnego” został dość dobrze przewidziany w wydanym30 lattemu„Mikroelektronika i Społeczeństwo. Na dobre czy na złe? Raport dla Klubu Rzymskiego”(pomimo, że nie przewidziano rozwoju internetu i telefonii komórkowej). Raport wskazuje dwie drogi: realizowaną obecnie strategię użycia technologii oraz wiedzy do zniewolenia społeczeństw, oraz alternatywną drogę budowy godnego społeczeństwa.Ten drugi model jest zgodny z personalistyczną wizją człowieka zawartą w encyklikach Jana Pawła II. Celem człowieka ma być samorealizacja, a nie konsumpcja.Konieczna jest redefinicja pojęcia pracy (nie „koniec pracy”, ale „zajęcie zamiast pracy”).Obecnie takie koncepcje powoli przebijają się do głównego nurtu ekonomii w postaci „kapitału ludzkiego”, struktur sieciowych (klastry, społeczeństwo sieci), społecznego zaangażowania biznesu (internalizacja kosztów, shared values),rozwój walut lokalnych.Pytanie: czy wolontariusze wykonują pracę? Jeśli w ekonomii nie ma ona znaczenia, to znaczy, że trzeba zmienić ekonomię. Nie można szukać rozwiązania problemów wynikłych ze złej ekonomii w obrębie tejże ekonomii.Reasumując: choć przyszłość nie jest zdeterminowana, to w pewnym przybliżeniu jest ona znana w postaci prostej alternatywy: godne społeczeństwo, albo zniewolenie (ewentualnie rewolucja).
8collaborative consumption (CC) – czyli przeciwieństwo posiadania rzeczy na własnośćhttps://euroidea.wordpress.com/2013/05/30/dzielimy-sie-sposob-na-kryzys/